De Maatschappij van Weldadigheid werd in 1818 opgericht door generaal Johannes van den Bosch om paupers een kans te geven zich te ontworstelen aan hun arm bestaan. Ongeveer een miljoen (!) Nederlanders stammen af van mensen die in deze koloniën hebben gewoond. Wilt u weten of uw voorouders ook in de armenkoloniën hebben gezeten?
Op allekolonisten.nl kunt u zien of uw familie in de armenkoloniën heeft gezeten. Inschrijfregisters, signalementskaarten met foto’s en correspondentie zijn hier te vinden. Een digitale archivaris helpt u op weg. Op allekolonisten.nl is ook allerlei achtergrondinformatie te vinden over de Maatschappij van Weldadigheid en de Rijkswerkinrichtingen, de koloniën en hun bewoners.
Maar dat zegt nog niet alles. Als u meer weet – een geboorte- of sterftedatum, de geboorteplaats, namen van (voor)ouders – kunt u zekerder zijn. En het is ook goed om te bedenken dat elke voorouder ook een moeder had, met een andere achternaam. Als u die achternamen kent, kunt u ook de andere helft van uw voorouders proberen te vinden. Komt u er niet uit, dan kan het Drents Archief u verder helpen.
Wilt u meer weten: het originele archief van de Maatschappij van Weldadigheid omvat zo’n vierhonderd strekkende meter en ligt in het Drents Archief in Assen. Het is een geweldige ervaring om de originele documenten in handen te hebben, de inschrijvingsboeken, geboorteakten, enzovoort. Het archief is voor iedereen toegankelijk: drentsarchief.nl/
Signalementskaarten
In het Drents Archief bevinden zich in ruim vijfduizend signalementkaarten van personen in de Rijkswerkinrichtingen Veenhuizen. De minutieuze registratie van de ‘verpleegden’ – duizenden bedelaars en landlopers uit het hele land – begon in 1896 en eindigde in 1901. Naast persoonsgegevens en de reden en plaats van veroordeling bevat een signalementkaart een foto de face en en profil, vingerafdrukken, een beschrijving van speciale merktekens en metingen van lichaamslengte en ledematen.
Deze antropometrische identificatiemethode werd sinds 1879 ontwikkeld door de Fransman Bertillon. De methode van Bertillon bestond uit een classificatie van elf metingen, beginnend met de lichaamslengte, de breedte van het hoofd, de lengte van de onderarm, de afstand tussen de jukbeenderen, de lengte van de linkervoet en middelvinger en tenslotte het rechteroor. Vooral aan het oor werd een bijzondere waarde toegekend als middel tot identificatie. Benieuwd of ook uw voorouders in Veenhuizen verbleven? Zoek dan in allekolonisten.nl.
Bewoningsgeschiedenis in Kaart
Veel nazaten van de vele kolonisten die in de Maatschappij van Weldadigheid hebben gewoond, vragen zich af in welk huisje die voorouders dan precies woonden. Het Drents Archief heeft dat uitgezocht en via de app Bewoningsgeschiedenis in Kaart kunt u zien wie in welk huisje heeft gewoond, in welke periode en in welke hoedanigheid ze daar woonden. Woonden ze er bijvoorbeeld als gezin of was hij of zij ingedeeld bij een andere familie? Deze app is het mooiste te bekijken op de grote touchtafels in het Drents Archief in Assen en bij Museum de Koloniehof in Frederiksoord. Maar in een aangepaste vorm kunt u de huisjes met hun bewoners ook opzoeken op de site van het Drents Archief.